Weinig of geen zelfvertrouwen?
Heb je een gebrek aan zelfwaardering? Kun je jezelf niet accepteren zoals je bent?
Wees gerust. Je bent niet alleen . Veel mensen hebben last van een negatief zelfbeeld. Of het nu gaat om onzekerheid, emotie eten, angsten, controle willen hebben, perfectionisme, assertiviteit, niet voor jezelf opkomen, “ben ik wel goed genoeg”, of misschien boosheid als afweermechanisme. Dat om je gebrek aan zelfvertrouwen te maskeren, want een negatief zelfbeeld kan zich op verschillende manieren uiten.
Hoe een negatief zelfbeeld ontstaat
In de eerste jaren van ons leven wordt ons karakter gevormd. Het temperament dat wij van nature meekregen wordt 'bijgewerkt'.
Als kind leren we te reageren op onze omgeving. “Als ik huil dan krijg ik wat ik wil.”, “Als ik mij rustig houdt dan krijg ik wat ik wil.” of “Als ik druk ben dan krijg ik wat ik wil.” Ieder kind, iedere baby ontwikkelt zijn eigen strategie om aandacht te krijgen. Zonder eten, drinken en liefde ga je namelijk dood.
Zijn volwassenen in staat om de boodschappen die ze binnen krijgen te ‘filteren’ (of ze wel of niet waar zijn), via hun bewuste brein, kinderen leven daarentegen in het ‘nu’ en gebruiken (tot 6 jaar) voornamelijk hun onderbewuste. Iedere boodschap die binnenkomt gaat rechtstreeks naar dit onderbewuste gedeelte van hun brein en blijft daar.
Een kind dat vaak te horen krijgt dat het slecht is, gelooft dit ook en blijft dit ook zijn hele leven geloven tenzij deze ‘belemmerende overtuigingen’ wordt omgezet.
Oorzaak negatief zelfbeeld en geen zelfvertrouwen hebben
Hoe wij over onszelf denken ontstaat dus in de eerste jaren van ons leven. Naast deze basisovertuigingen kunnen andere positieve of negatieve gebeurtenissen deze overtuigingen versterken of verzwakken. Op een of andere manier trokken we weer dezelfde conclusies bij gelijksoortige gebeurtenissen. Daarmee ontstond een bevestiging van bijvoorbeeld een gedachte over onszelf of de wereld. En zo komt het dat onze overtuigingen, (wat wij bewust en onbewust over onszelf geloven) de oorzaak zijn van een negatief zelfbeeld. En zo komt het dat je een gebeurtenis niet juist interpreteert.
Belemmerende overtuigingen kun je zien als een computerprogramma in ons hoofd wat nooit is vervangen of een update heeft ontvangen. Je werkt nog met een oudere versie terwijl er al vele updates zijn geweest.
Oorzaak en gevolg
Stel dat je te dik bent en jezelf niet mooi vindt. Je kunt dan denken dat dit de oorzaak is van je onzekerheid, het is alleen niet waar. Het is vaak je negatief zelfbeeld dat ervoor zorgt dat je, bijvoorbeeld door emotie eten, dikker bent geworden. En zo is het ook met zaken als assertiviteit. Je bent niet onzeker omdat mensen bot, boos of arrogant naar jou reageren. Het is jouw onzekerheid die ervoor zorgt dat jij niet voor jezelf opkomt en dus ruimte aan anderen laat om jou te overheersen.
Meer zelfvertrouwen krijgen
Wil je meer zelfvertrouwen en je negatief zelfbeeld omzetten naar één die positief is, dan zal je eerst de belemmerende overtuigingen moeten identificeren die de oorzaak zijn van je gebrek aan zelfvertrouwen. Dit kunnen overtuigingen zijn als: “Ik ben niet goed genoeg.”, “Er is iets mis met mij.” of “Ik ben machteloos.”
Vervolgens kun je deze belemmerende overtuigingen omzetten in krachtige positieve overtuigingen die je helpen i.p.v. dat ze je tegen werken.
Zorg wel dat je ze op een diep, onbewust niveau, aanpakt anders werkt het niet. Methodes als “positief denken” werken vaak niet lang omdat dit een bewust proces is, terwijl jouw belemmerende overtuigingen zich vooral in het onbewuste gedeelte van je brein bevinden..
Zelfkennis als basis voor zelfvertrouwen
Zelfkennis is belangijk voor je zelfvertrouwen. Veel mensen lopen leeg, verliezen energie, zijn onzeker, maar weten niet waarom. Vaak weten we wel bij anderen te benoemen wat hun kwaliteiten en talenten zijn, en zeker wat er bij anderen aan schort, maar bij onszelf?
Stel je voor dat je directeur bent van een groot bedrijf. Dan wil je toch graag weten waar jouw bedrijf goed in is, wie er voor je werken en welke de producten of diensten je levert? Zonder deze kennis ben je stuurloos en uiterst onzeker.
Zie jezelf nu als directeur van jezelf, geldt hier dan niet hetzelfde?
Basisbehoeftes, persoonlijke waarden en interesses
Iedereen is anders en heeft andere behoeftes. Door je zelfkennis te vergroten leer je je basisbehoeftes als persoon te (h)erkennen. Naast behoeftes spelen ook persoonlijke waarden, interesses, onbewuste patronen en overtuigingen een rol. Allemaal hebben ze invloed op je energiehuishouding, je gedrag, en hoe je in het leven staat.
Je basisbehoeftes bepalen in grote mate hoe je (onbewust) handelt en reageert in bepaalde situaties.
Je persoonlijke waarden en overtuigingen zijn van grote invloed op je dagelijks handelen en besluitvorming. Hoe denk je en wat zijn je aannames? Waar geloof je in en wat vind je belangrijk? Eigen persoonlijke interesses geven richting aan ons leven en zijn de belangrijkste vormgevers van zowel onze carrière als onze persoonlijke levensstijl.
Wanneer je jezelf goed leert kennen, dan leg je een stevige basis voor zelfvertrouwen en hoef je niet meer onzeker te zijn.
Belemmerende overtuigingen
Onzekerheid overwinnen en meer zelfvertrouwen krijgen begint dus met zelfkennis. Een belangrijk onderdeel hiervan is je bewust te worden van je eigen overtuigingen. Overtuigingen beïnvloeden namelijk een groot deel van je dagelijks leven. We spreken van een beperkende of belemmerende overtuiging als een overtuiging je niet dient en je in de weg staat.
Een overtuiging kan ontstaat door dat wat je hebt meegemaakt, door datgene wat tegen je is gezegd of een irreële gedachte. Je bent dit voor de waarheid gaan aannemen. Als je maar vaak genoeg te horen krijgt dat je dom bent, dan ga je het vanzelf geloven!
Een voorbeeld
Stel dat je de overtuiging hebt dat het leven zwaar en moeilijk is. Vroeger was het misschien moeilijk voor je ouders om rond te komen. Je zag dit dagelijks bij je ouders. Bij jezelf is de overtuiging ontstaan dat dit dus ook voor jou geldt. Het is jouw werkelijkheid geworden. Je creëert dan (onbewust) een wereld rond je heen die aan dit beeld voldoet, ook als is dit niet meer nodig is.
Overtuigingen zichtbaar maken
Zo is het ook met belemmerende overtuigingen over geld, houden van jezelf, vertrouwen hebben in jezelf, of noem maar op. Het zal je verbazen hoeveel belemmerende overtuigingen een gemiddelde persoon heeft. Feitelijk heeft iedereen ze, in min of meerdere mate. Door belemmerende overtuigingen zichtbaar te maken heb je een keuze. Als ze je in de weg staan, dan kun je er wat aan gaan doen. Coaching met NLP kan hierbij helpen.
Zelfkennis leidt tot zelfwaarderingen en zelfwaardering is weer de basis voor zelfvertrouwen!